Bé không chịu nói theo mẹ dạy có bị tự kỷ không? Giải đáp

Bé không chịu nói theo mẹ dạy có bị tự kỷ không? là câu hỏi được đặt ra bởi rất nhiều các bậc phụ huynh có con chậm nói, thậm chí không nói. Thông tin bài viết sau đây sẽ giúp giải tỏa những sự lo lắng, băn khoăn của các bậc làm ba mẹ.

Bé không chịu nói theo mẹ dạy có bị tự kỷ không? Chuyên gia giải đáp

Theo chia sẻ của rất nhiều bậc phụ huynh, trẻ từ trên 18 tháng tuổi những vẫn không chịu nói, không nói theo những gì ba mẹ dạy gây nên nhiều cản trở đối với sinh hoạt đời sống, làm suy giảm khả năng tương tác xã hội và ảnh hưởng đến quá trình học tập của trẻ. Nhiều bậc phụ huynh còn cảm thấy lo lắng, liên tục đặt ra câu hỏi về việc bé không chịu nói theo mẹ dạy có bị tự kỷ không?

Tự kỷ là một hội chứng rối loạn phát triển hiện vẫn chưa thể xác định được nguyên nhân gây ra. Đồng thời, các biện pháp can thiệp đối với trẻ tự kỷ hiện vẫn chỉ mang tính chất hỗ trợ, giúp cải thiện các khiếm khuyết ở trẻ chứ không thể hoàn toàn điều trị tận gốc.

Phần lớn các biểu hiện của tự kỷ thường khởi phát trong giai đoạn sớm và kéo dài dai dẳng cho đến khi trưởng thành hoặc thậm chí là cả đời. Đặc trưng nổi bật nhất của những đứa trẻ này đó chính là sự hạn chế to lớn về khả năng ngôn ngữ, giao tiếp, tương tác xã hội và các hành vi bất thường.

Một số các triệu chứng thường gặp ở trẻ tự kỷ như:

Biểu hiện về sự suy giảm khả năng giao tiếp

• Trẻ chậm nói, nói ít hoặc không biết nói dù đã hơn 18 tháng tuổi.
• Trẻ không có phản ứng khi được người khác gọi tên.
• Không có nhu cầu giao tiếp với bất kỳ ai.
• Không trải qua giai đoạn bi bô tập nói khi được khoảng 1 tuổi.
• Không biết diễn tả những mong muốn, nhu cầu của bản thân.
• Không biết bắt chước hoặc nói theo những gì người khác hướng dẫn.
• Giọng nói của trẻ có phần bất thường, nói ngọng, nói nhanh, khàn giọng, nói to,…
• Trẻ không biết cách đặt ra các câu hỏi.

Kỹ năng tương tác xã hội kém

• Có xu hướng thích chơi một mình, ngại tiếp xúc với những người xung quanh.
• Hạn chế giao tiếp bằng ánh mắt, thường xuyên né tránh việc nhìn thẳng vào mắt người đối diện.
• Ít khi làm theo hướng dẫn của người khác.
• Phần lớn các hoạt động đều thực hiện theo ý muốn của bản thân.
• Không quan tâm đến những hoạt động xảy ra xung quanh và cả cảm xúc của người khác.
• Không có sự gắn bó, thân thiết với các thành viên trong gia đình. Ngược lại, một số trẻ có sự thân thiết bất thường với các đồ vật vô tri vô giác.

Những hành vi bất thường

• Trẻ tự kỷ thường có xu hướng lặp đi lặp lại các hành vi, cử chỉ lạ như đi nhón gót, xoay tròn, đếm ngón tay, nhảy lên, lắc lư người,…
• Thường thực hiện các hoạt động theo một quy trình cụ thể, nhất quán.
• Gặp nhiều khó khăn trong việc thay đổi các môi trường hoặc có sự biến đổi trong đời sống.
• Có những ý thích thu hẹp, thường chỉ thích chơi một món đồ theo một cách đơn điệu, nhàm chán.
• Có sự thích thú với các món đồ xoay tròn như chong chóng, bánh xe,….
• Đôi lúc có xu hướng tự làm hại bản thân, tự gây thương tích cho chính mình.

Bên cạnh các biểu hiện thường thấy này thì trẻ tự kỷ vẫn có kèm theo các triệu chứng khác như:

• Rối loạn giấc ngủ, trằn trọc không ngủ được, thường hay thức giấc vào lúc nửa đêm hoặc thức dậy từ rất sớm.
• Rối loạn ăn uống, có thói quen ăn uống khác thường và dị ứng với một số loại thực phẩm, gia vị nhất định. Đồng thời, những trẻ tự kỷ cũng rất lười nhai và có hệ tiêu hóa kém.
• Trẻ tự kỷ cũng bị rối loạn về cảm xúc, khó khăn trong việc bộc lộ cảm xúc trên gương mặt, nhạy cảm quá mức với ánh sáng, âm thanh,…

Như vậy có thể thấy, tình trạng bé không chịu nói theo mẹ dạy cũng là một trong các dấu hiệu của trẻ bị tự kỷ nhưng nó không đủ cơ sở khoa học để kết luận về việc bé có mắc bệnh hay không. Nếu bé chỉ có duy nhất biểu hiện không chịu nói và hoàn toàn không kèm theo các triệu chứng điển hình khác thì nhiều khả năng trẻ chỉ bị chậm nói đơn thuần và tình trạng này có thể dễ dàng khắc phục.

Khó có thể xác định một đứa trẻ có mắc chứng tự kỷ hay không chỉ dựa vào biểu hiện không chịu nói theo lời mẹ dạy của bé. Vì thế, nếu cảm thấy lo lắng và băn khoăn về vấn đề này, các bậc phụ huynh nên nhanh chóng đưa trẻ tiến hành thăm khám và chẩn đoán chính xác, từ đó có biện pháp can thiệp phù hợp nhất với trẻ nhỏ.

Ba mẹ cần làm gì khi bé không chịu nói theo lời dạy

Khó có thể xác định một đứa trẻ có mắc chứng tự kỷ hay không chỉ dựa vào biểu hiện không chịu nói theo lời mẹ dạy của bé. Vì thế, nếu cảm thấy lo lắng và băn khoăn về vấn đề này, các bậc phụ huynh nên nhanh chóng đưa trẻ tiến hành thăm khám và chẩn đoán chính xác, từ đó có biện pháp can thiệp phù hợp nhất với trẻ nhỏ.

Đối với những trẻ chậm nói thông thường, các bậc phụ huynh cũng không cần quá lo lắng bởi theo thời gian, trẻ vẫn có khả năng phát triển ngôn ngữ và giao tiếp linh hoạt như các đứa trẻ khác. Nếu trẻ nhỏ được chẩn đoán chỉ mắc chứng chậm nói đơn thuần, các bậc phụ huynh cũng có thể dễ dàng hỗ trợ trẻ thông qua các biện pháp tại nhà như sau:

• Cùng trẻ trò chuyện, giao tiếp thông qua các hoạt động sinh hoạt hàng ngày.
• Đọc sách cho trẻ nghe, hướng dẫn trẻ thông qua các hình ảnh minh họa và dạy cho trẻ thêm nhiều từ ngữ mới.
• Âm nhạc có thể kích thích ngôn ngữ ở trẻ chậm nói, cho trẻ nghe nhạc ngay từ nhỏ sẽ giúp trẻ gia tăng vốn từ hiệu quả, cải thiện khả năng ghi nhớ và kỹ năng chủ động nghe.
• Dạy trẻ nói thông qua các trò chơi mà trẻ yêu thích.
• Thường xuyên khen ngợi, động viên để trẻ có thêm nhiều động lực để cố gắng hơn.
• Tạo cho trẻ nhiều cơ hội để tham gia các hoạt động vui chơi, giải trí ngoài trời và gặp gỡ được nhiều người bạn mới.
• Khi trò chuyện với trẻ chậm nói, các bậc phụ huynh cần phải nói chậm, nói rõ và sử dụng từ ngữ đơn giản, dễ hiểu để trẻ tiếp thu tốt hơn.
• Khi muốn dạy trẻ bất kỳ từ ngữ nào, ba mẹ cần phải kiên trì lặp đi lặp lại nhiều lần và ứng dụng từ đó trong thực tế.
• Kích thích ngôn ngữ ở trẻ bằng cách dạy trẻ nói ra nhu cầu của mình. Khi trẻ đói hay dạy trẻ cách nói “đói” hoặc “ăn” để trẻ hiểu được tầm quan trọng của lời nói.
• Hạn chế cho trẻ xem điện thoại, tivi ngay từ nhỏ để tránh việc trẻ lạm dụng hoặc nghiện khiến nhu cầu tương tác trực tiếp bị giảm đi.

Nếu sau một thời gian đã áp dụng tốt các phương pháp cải thiện cho trẻ nhưng trẻ vẫn không thể phát triển ngôn ngữ thì phụ huynh cũng cần đưa trẻ thăm khám và trị liệu chuyên khoa để giúp trẻ cải thiện hiệu quả hơn. Mỗi đứa trẻ sẽ có tốc độ phát triển ngôn ngữ riêng biệt nên các bậc phụ huynh cũng đừng nên quá thúc ép trẻ quá nhiều thay vào đó hãy tạo cho trẻ môi trường sinh hoạt và phát triển thoải mái, tự nhiên nhất.

Thông tin bài viết trên đây đã giúp bạn đọc giải đáp được thắc mắc “Bé không chịu nói theo mẹ dạy có bị tự kỷ không? “. Mặc dù không thể khẳng định hoàn toàn trẻ không chịu nói sẽ mắc chứng tự kỷ nhưng cũng không thể loại trừ khả năng này. Vì thế các bậc phụ huynh nên quan tâm và cho trẻ thăm khám kịp thời để đánh giá tốt về tình trạng của trẻ, từ đó có biện pháp hỗ trợ trẻ phù hợp.

Có thể bạn quan tâm:

• Trẻ tự kỷ có nói được không? Cách giúp bé phát triển ngôn ngữ
• Trẻ chậm nói có phải bị tự kỷ? Phân biệt trẻ chậm nói và tự kỷ
• Trẻ 4 tuổi vẫn chưa biết nói: Bất thường cần can thiệp sớm
• Trẻ 2 tuổi chưa biết nói có sao không? Cần làm gì?