Các bài tập bắt chước cho trẻ tự kỷ đơn giản tại nhà

Bài tập bắt chước cho trẻ tự kỷ là cách hiệu quả để con phát triển kỹ năng giao tiếp và tương tác. Trẻ có thể học chúng qua quan sát và làm theo hành động của mọi người xung quanh. Những bài tập này có thể được thực hiện ngay tại nhà thật tự nhiên, đơn giản.

Tác dụng của bài tập bắt chước cho trẻ tự kỷ

Bắt chước vừa là cách con học hỏi vừa là cầu nối giúp trẻ tự kỷ giao tiếp tốt hơn. Khi quan sát và lặp lại cử chỉ, lời nói của người khác, trẻ dần hiểu cách tương tác và sử dụng ngôn ngữ hiệu quả hơn. Nhờ đó, kỹ năng giao tiếp của các bé được cải thiện tự nhiên.

Thông qua việc bắt chước, trẻ học được cách hòa nhập vào các hoạt động chung. Bé sẽ biết cách phản hồi khi có người gọi, biết làm theo hành động của bạn chơi cùng. Điều này giúp con tăng khả năng tương tác xã hội và hình thành các mối quan hệ.

Việc quan sát và lặp lại hành động cũng giúp trẻ phát triển khả năng học hỏi. Khi bắt chước cách cầm bút, xếp hình, đánh răng thì con đang từng bước rèn luyện các kỹ năng quan trọng. Nhờ đó, việc học tập và sinh hoạt hằng ngày trở nên dễ dàng hơn.

Không chỉ dừng lại ở giao tiếp và nhận thức, bắt chước còn giúp trẻ cải thiện kỹ năng vận động. Những hoạt động như nhảy, vỗ tay, cầm nắm đồ vật giúp con linh hoạt và phối hợp tay chân tốt hơn. Khi làm chủ được cơ thể, các bé cũng cảm thấy tự tin hơn vào bản thân.

Các bài tập bắt chước cho trẻ tự kỷ mẹ nên biết

Bắt chước là cách tự nhiên giúp trẻ em học hỏi và kết nối với thế giới xung quanh. Với các bé bị tự kỷ, một vài bài tập bắt chước đơn giản sau đây sẽ là “chìa khóa” mở ra cơ hội giao tiếp cũng như phát triển kỹ năng quan trọng.

1. Bắt chước vận động thô

Bắt chước vận động thô với trò chơi vui nhộn như vỗ tay, vẫy tay hay dậm chân vừa giúp trẻ phát triển kỹ năng vừa tạo cơ hội để kết nối với mọi người.

Vỗ tay: 

Mục tiêu: Phát triển kỹ năng vận động thô và tăng sự chú ý cùng khả năng tương tác.

• Ngồi đối diện với trẻ, vỗ tay 2 – 3 lần và nói “vỗ tay”
• Khuyến khích trẻ bắt chước vỗ tay theo bạn
• Nếu trẻ chưa làm được, nhẹ nhàng cầm tay con và vỗ cùng vài lần
• Khi trẻ đã hiểu, tăng dần tốc độ và nhịp điệu để tạo sự hứng thú

Vẫy tay chào: 

Mục tiêu: Giúp trẻ học cách chào hỏi người khác và tăng sự chú ý cùng kỹ năng vận động thô.

• Đứng đối diện trẻ, vẫy tay và nói “chào”
• Khuyến khích trẻ vẫy tay theo người đối diện
• Nếu trẻ chưa làm được, nhẹ nhàng cầm tay để giúp con vẫy vài lần
• Khi trẻ đã quen, hãy thử vẫy tay trong các tình huống thực tế (chào buổi sáng, tạm biệt…)
• Khen ngợi trẻ khi trẻ vẫy tay đúng lúc

Lưu ý khi chơi: Thực hành vẫy tay trong nhiều ngữ cảnh để trẻ dễ áp dụng vào đời sống.

Xoay vòng:

Mục tiêu:

• Phát triển khả năng giữ thăng bằng và vận động toàn thân
• Tăng sự tập trung và khả năng phối hợp

Cách chơi:

• Đứng trước con, xoay vòng tại chỗ và khuyến khích trẻ xoay theo
• Nếu trẻ chưa làm được, nhẹ nhàng nắm tay con và xoay cùng vài vòng
• Khi trẻ đã quen, để bé tự xoay và tự điều chỉnh tốc độ
• Có thể biến tấu thành trò chơi âm nhạc bằng cách xoay theo nhạc

Lưu ý khi chơi:

• Đảm bảo không gian đủ rộng, tránh va chạm vào đồ vật xung quanh
• Quan sát trẻ để tránh tình trạng chóng mặt, mất thăng bằng

Dậm chân:

Mục tiêu: Giúp trẻ phát triển vận động thô và giải tỏa năng lượng, tăng sự tập trung.

Cách chơi:

• Đứng trước mặt trẻ, dậm chân xuống sàn và khuyến khích làm theo
• Nếu trẻ chưa bắt chước được, giữ tay con và cùng dậm chân vài lần
• Khi đã quen, có thể thêm yếu tố vui nhộn như dậm chân theo nhạc, trò chơi “đoán số lần dậm chân”

Lưu ý khi chơi:

• Đảm bảo trẻ chơi trên mặt phẳng an toàn, tránh trơn trượt
• Có thể sử dụng âm nhạc để tăng thêm sự hào hứng cho bé

2. Bắt chước vận động tinh

Bắt chước vận động tinh giúp trẻ tự kỷ rèn luyện sự khéo léo của đôi tay và khả năng quan sát. Bốc hạt, cầm bút, cài cúc áo là các hoạt động hỗ trợ bé phát triển kỹ năng tự phục vụ và tăng sự tập trung.

• Chơi với đất nặn:

Đất nặn giúp bé rèn luyện đôi tay linh hoạt hơn khi dùng nó vò, lăn, véo đất nặn. Đồng thời giúp các con làm quen với việc cầm nắm đồ vật trong sinh hoạt hằng ngày. Không cần tạo ra hình dạng phức tạp, chỉ cần bắt chước động tác đơn giản là đã đủ để trẻ học hỏi.

• Vẽ nét nguệch ngoạc:

Những nét vẽ đơn giản là bước đầu tiên để trẻ làm quen với việc cầm bút. Việc bắt chước vẽ các đường thẳng, vòng tròn thì tay con sẽ linh hoạt hơn theo thời gian. Đồng thời là cách giúp con bày tỏ suy nghĩ và cảm xúc qua từng nét vẽ.

3. Bắt chước biểu cảm khuôn mặt

Biểu cảm khuôn mặt có thể khiến trẻ hiểu và phản ứng với cảm xúc. Phụ huynh nên làm mẫu bằng cách làm mặt xấu ví dụ như bĩu môi, phồng má hoặc lè lưỡi.

Đồng thời nụ cười là biểu cảm quan trọng giúp trẻ thể hiện niềm vui. Mẹ có thể cười thật tươi, vỗ tay nói “Cười lên nào!”. Việc bé làm theo nên được khen ngợi bằng các câu đơn giản như “Giỏi quá!” để tạo động lực cho con tiếp tục luyện tập.

4. Bắt chước âm thanh

Âm thanh là công cụ giúp trẻ kết nối với thế giới xung quanh. Những bài tập bắt chước âm thanh đơn giản sẽ hỗ trợ con phát triển kỹ năng ngôn ngữ và khả năng lắng nghe tự nhiên.

• Bắt chước âm thanh động vật: Trẻ em rất thích tiếng kêu của các con vật quen thuộc nên cha mẹ có thể giả giọng mèo kêu “meo meo”, chó sủa “gâu gâu” rồi chờ con phản hồi. Nếu chưa bắt chước ngay, hãy làm lại nhiều lần kèm theo hình ảnh con vật để trẻ dễ liên kết.
• Bắt chước âm thanh đồ vật: Âm thanh quen thuộc khiến trẻ hào hứng nên phụ huynh có thể vỗ tay kêu “bùm” như tiếng pháo nổ, nói “tích tắc” như tiếng đồng hồ. Đừng quên khen ngợi để tạo động lực cho con tiếp tục thử nghiệm với nhiều âm thanh.

5. Bắt chước hành động

Trẻ học hỏi từ thế giới xung quanh thông qua quan sát và bắt chước hành động quen thuộc. Các bài tập đơn giản sau sẽ giúp con thực hành tốt hơn các kỹ năng tự chăm sóc bản thân:

• Bắt chước uống nước: Người lớn cầm cốc lên, làm động tác uống nước thật chậm rãi. Sau đó đưa chiếc cốc khác cho trẻ và khuyến khích làm theo. Nếu con chưa bắt chước hãy hướng dẫn bằng cách cầm tay giúp bé thực hiện.
• Bắt chước ăn cơm: Mẹ dùng thìa xúc một miếng cơm giả vờ đưa vào miệng và nhai nhẹ nhàng. Hãy nhìn trẻ mỉm cười để khuyến khích con làm theo mình cho tới khi cầm đúng cách.
• Bắt chước chải răng: Cầm bàn chải lên, làm động tác chải răng thật chậm kèm theo âm thanh “sột soạt” vui nhộn. Sau đó, đưa nó cho con để khuyến khích trẻ làm theo từng bước.

Chiến lược giúp trẻ tự kỷ vượt qua bài tập bắt chước

Bắt chước là một trong những kỹ năng quan trọng để trẻ tự kỷ học hỏi và phát triển. Muốn hỗ trợ con tốt hơn, cha mẹ có thể áp dụng một số chiến lược ngay tại nhà sau:

• Tạo không gian thoải mái: Hãy sắp xếp góc chơi gọn gàng, loại bỏ yếu tố làm trẻ xao nhãng. Một không gian yên tĩnh giúp con dễ tập trung vào hoạt động bắt chước hơn.
• Quan sát sở thích của trẻ: Trước khi yêu cầu trẻ bắt chước, hãy thử bắt chước chính con để tạo sự kết nối và khiến bé tự nhiên hơn khi thực hiện các động tác tương tự.
• Sử dụng lời nói đơn giản: Những câu ngắn gọn, dễ hiểu giúp trẻ dễ nắm bắt hơn. Chẳng hạn, khi chơi búp bê hãy nói: “Ồ! Búp bê đang ngủ” để con hiểu và làm theo.
• Làm mẫu từng bước: Khi dạy trẻ cách chơi, hãy thực hiện chậm rãi. Như khi chơi ô tô, cha mẹ làm mẫu cho con thấy cách di chuyển xe và tạo tình huống để bé bắt chước.
• Kiên nhẫn và lặp lại: Trẻ tự kỷ có thể mất nhiều thời gian hơn để học, vì vậy cha mẹ nên kiên trì hướng dẫn trẻ từng chút một, đừng vội vàng hay ép buộc.
• Khen ngợi, động viên: Mỗi lần trẻ làm tốt dù là một hành động nhỏ, hãy dành lời khen để khích lệ bé thêm động lực và thấy vui vẻ khi tham gia các bài tập bắt chước.
• Sử dụng hình ảnh, video: Trẻ tự kỷ tiếp thu tốt hơn qua hình ảnh trực quan nên hãy sử dụng tranh, ảnh, video minh họa để con dễ hình dung và thực hành theo.

Bài tập bắt chước cho trẻ tự kỷ không chỉ giúp trẻ rèn luyện kỹ năng mà còn giúp gắn kết tình cảm giữa trẻ và gia đình. Hãy đồng hành cùng con trên hành trình này với thật nhiều yêu thương và thấu hiểu.

Có thể bạn quan tâm:

• Các bài tập giao tiếp mắt cho trẻ tự kỷ: Chi tiết, đơn giản
• Các bài tập điều hoà cảm giác cho trẻ tự kỷ, chậm phát triển
• Bài tập môi miệng cho trẻ tự kỷ học nói, phát triển ngôn ngữ