Trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ và các biện pháp can thiệp

Trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ sớm có biện pháp can thiệp kịp thời để nâng cao khả năng giao tiếp, tương tác, trò chuyện, bắt kịp bạn bè đồng trang lứa. Gia đình nên đưa con đến các trung tâm giáo dục đặc biệt đồng thời kết hợp các biện pháp chăm sóc, giáo dục trẻ tại nhà để trẻ biết nói nhanh chóng, hiệu quả nhất.

Trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ có biểu hiện gì?

Phát triển ngôn ngữ là một trong những tiến trình phát triển tự nhiên của một đứa trẻ. Ngay từ những giai đoạn 6 tháng đến 1 tuổi, trẻ đã bắt đầu bập bẹ biết nói, trên 1 tuổi đã nói được các từ đơn, đến 2 tuổi có thể nói được ít nhất 25 từ, nói được các từ ghép đơn giản. Lộ trình phát triển tự nhiên cũng cho thấy trẻ 3 tuổi đã nói được các câu ngắn để thể hiện nhu cầu bản thân.

Trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ
Trẻ 3 tuổi được coi là chậm phát triển ngôn ngữ khi không thể nói được các câu ngắn, không hiểu mệnh lệnh, không biết đặt câu để thể hiện các nhu cầu cá nhân

Trẻ 3 tuổi được coi là chậm phát triển ngôn ngữ khi có những đặc điểm sau

  • Không thể nói hoàn chỉnh các câu ngắn
  • Không nhận thức và biết về các bộ phận trên cơ thể
  • Không chủ động nói chuyện bi bô
  • Không biết dùng từ ở số nhiều
  • Khối lượng từ mà con biết cũng rất hạn chế
  • Không nhớ được giai điệu các bài hát yêu thích
  • Không ghi nhớ được về màu sắc hay các khái niệm dùng để miêu tả
  • Không hiểu được ý nghĩa những câu mệnh lệnh hay yêu cầu của cha mẹ
  • Không có nhu cầu đặt câu hỏi hoặc không tò mò về xung quanh
  • Không biết cách xưng hô với mọi người
  • Khó phát ra âm thanh hoặc nói năng không logic, khó nghe
  • Không thích giao tiếp với người ngoài, không thích người lạ
  • Nhanh chóng bỏ cuộc nếu không tìm được các ngôn ngữ phù hợp để thể hiện nhu cầu của bản thân

Tùy nguyên nhân và tình trạng mà các triệu chứng cũng được biểu hiện với mức độ khác nhau. Chẳng hạn nếu trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ do tự kỷ thì con còn có xu hướng nhảy cảm với ánh sáng, không nhìn vào mắt cha mẹ khi nói  chuyện, không biết thực hiện các kỹ năng chăm sóc cá nhân cơ bản..  Nói chung đầy đều là các biểu hiện bất thường cần được chú ý.

Trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ có phải là bệnh?

Trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ khiến phụ huynh cực kỳ lo lắng không biết có phải là bệnh không bởi đây thường là một trong những biểu hiện của một số rối loạn khác như chậm phát triển trí tuệ, tự kỷ..Đây đều là các rối loạn phát triển nguy hiểm cần nhanh chóng được điều trị để đem đến cho trẻ chất lượng cuộc sống tốt hơn.

Trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ
Trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ có thể do lạm dụng các thiết bị điện tử kéo dài trong khi thiếu văng sự tương tác với cha mẹ

Theo các chuyên gia, trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ có thể do rất nhiều nguyên nhân, có thể chỉ là tạm thời nhưng cũng có thể liên quan đến các bệnh lý nguy hiểm khác. Chẳng hạn

  • Thiếu tương tác với cha mẹ: nhiều gia đình vì quá bận rộn thường để con tự chơi, không dành thời gian trò chuyện và tương tác với con. Nhiều trẻ cũng chỉ được ở trong nhà, không được ra ngoài giao tiếp với xung quanh khiến khả năng tương tác của con ngày càng bị hạn chế, thu hẹp gây ra tình trạng chậm nói.
  • Tiếp xúc quá nhiều với các thiết bị công nghệ: trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ do xem TV, điện thoại nhiều hiện đang là một trong những tình trạng phổ biến hiện nay và được các nghiên cứu thực tế chứng minh. Theo đó việc trẻ tiếp xúc quá nhiều với các thiết bị điện tử hay vì tương tác bên ngoài sẽ cản trở các kỹ năng giao tiếp trực tiếp đồng thời làm rối loạn phát triển ngôn ngữ, đặc biệt khi trẻ thường xuyên xem các chương trình nước ngoài. Nhiều phụ huynh có thói quen cho con coi điện thoại để chơi, ngồi ăn yên lặng, dần dần khiến trẻ nghiện điện thoại và quấy khóc rất nhiều nếu không được sử dụng.
  • Do các bệnh tai mũi họng: Trẻ gặp vấn đề về thính giác, dính thắng lưỡi.. cũng có thể gặp các vấn đề trong quá trình nói, nếu không sớm phát hiện sẽ gây ra chậm phát triển ngôn ngữ.
  • Các bệnh lý ở não: trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ hoàn toàn có thể là triệu chứng các bệnh lý về não bộ, thần kinh khác chẳng hạn như bại não, xuất huyết não… khiến hệ thống não bộ liên quan đến ngôn ngữ không thể hoàn thiện như bình thường.
  • Các rối loạn phát triển: tự kỷ và chậm phát triển trí tuệ chính là những rối loạn phát triển có thể khiến trẻ khiếm khuyết về khả năng ngôn ngữ và tương tác xã hội với biểu hiện chính là kém phát triển ngôn ngữ. Các biểu hiện của các rối loạn phát triển này thường khá mơ hồ trong những năm tháng đầu đời nên nếu 3- 5 tuổi trẻ mới được chẩn đoán là rất bình thường.

Nói chung, để xác định trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ là tình trạng chậm thông thường hay bệnh lý cần phải phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố và biểu hiện, không thể chỉ qua một vào triệu chứng có thể xác định. Gia đình cần đưa con đến các bệnh viện có chuyên khoa về lĩnh vực này để thăm khám và chẩn đoán chính xác nhất.

Bên cạnh đó, dù cho bất cứ yếu tố nào thì việc trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ cũng là một vấn đề bất thường có ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển toàn diện của trẻ, khiến trẻ phải phải đi học chậm hơn bạn bè, khó hòa nhập được với môi trường ngoài đời sống cùng hàng loạt vấn đề khác nên cần được điều trị càng sớm càng tốt.

Trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ cần làm gì?

Tùy thuộc vào từng nguyên nhân mà hướng điều trị cho trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ sẽ khác nhau, tuy nhiên đều chung một mục tiêu là phát triển ngôn từ, tăng cường nhận thức và khả năng giao tiếp cho trẻ. Gia đình nên phối hợp cùng các trung tâm giáo dục chuyên biệt để giáo dục con có hiệu quả hơn bởi thực tế quá trình này cần rất nhiều thời gian và sự kiên trì.

Đăng ký cho trẻ tại các trung tâm giáo dục chuyên biệt

Nhóm trẻ 3 tuổi đã bắt đầu có những tư duy cơ bản, có thể bày tỏ cảm xúc một cách mãnh liệt hơn rất nhiều. Kể cả với trẻ tự kỷ hay trẻ chậm phát triển trí tuệ thì việc cha mẹ không đáp ứng đúng các mong muốn, nhu cầu của chúng cũng khiến trẻ cực kỳ cáu kỉnh, khó chịu, thậm chí có thể đánh cha mẹ để thể hiện sự phản kháng.

Trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ
Trẻ chậm phát triển ngôn ngữ rất cần được giáo dục trong các môi trường chuyên biệt để cải thiện các kỹ năng

Chính do những đặc điểm này mà cha mẹ đôi khi có thể gặp rất nhiều khó khăn trong việc giáo dục, dạy con về ngôn ngữ. Việc trẻ luôn la hét, không chịu tập trung, không hiểu những gì cha mẹ nói thường khiến phụ huynh cực kỳ stress, đặc biệt nếu đó là nhóm trẻ đặc biệt.

Việc đưa trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ đến các trung tâm giáo dục chuyên biệt sẽ đem đến cho một môi trường học tập tốt nhất. Tại đây sẽ có đội ngũ giáo viên có chuyên nghiệp, được đào tạo bài bản về các  chuyên môn về giáo dục, kiểm soát các hành vi nhằm tăng cường kỹ năng ngôn ngữ, nhận thức hay tương tác xã hội cho con.

Tùy thuộc vào tình trạng của trẻ, các giáo viên sẽ có nhiều bài học, biện pháp khác nhau để phát triển ngôn ngữ cho con. Chẳng hạn dùng gậy Popsicle, ngón tay, còi, ống hút với trẻ gặp các vấn đề về miệng; phương pháp AVT để trị liệu cho trẻ chậm phát triển ngôn ngữ do vấn đề thính giác hay các bài học phát âm khác.

Theo các chuyên gia, trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ hay những nhóm trẻ đặc biệt được học trong các môi trường giáo dục riêng biệt, có sự hỗ trợ của thầy cô, có thể kết nối với bạn bè đồng trang lứa ( có cùng tình trạng) thường có những cải thiện rất rõ rệt. Trẻ dần hiểu được các câu mệnh lệnh cơ bản, có thể nói được câu hoàn chỉnh, biết xưng hô hay thể hiện các nhu cầu cá nhân.

Ngôn ngữ trị liệu

Ngôn ngữ trị liệu hiện đang là một trong biện pháp chính được các giáo viên và các cơ sở y tế ứng dụng trong điều trị cho trẻ chậm phát triển ngôn ngữ, trẻ đặc biệt, người có khiếm khuyết về giao tiếp hay vấn đề về nuốt. Mục tiêu của phương pháp này chính là giúp người bệnh có thể phát âm chuẩn xác, rành mạch, tròn vành rõ chữ cũng như cải thiện khả năng giao tiếp.

Các biện pháp này sẽ được thực hiện đồng thời với một số các thiết bị, chẳng hạn như tranh ảnh, đồ chơi hoặc các thiết bị y tế cần thiết. Trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ có thể được yêu cầu điều trị tại bệnh viện cùng các chuyên gia theo lộ trình từng giai đoạn để nâng cao các kỹ năng tốt nhất, hiệu quả nhất.

Trị liệu tâm lý

Theo các chuyên gia, nếu trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ do các nguyên nhân tâm lý vì cha mẹ thiếu quan tâm, các ám ảnh khác thì cần kết hợp với cả trị liệu tâm lý. Hay với nhóm trẻ tự kỷ, trẻ tăng động có các hành vi hung hăng thiếu kiểm soát, kém trong việc phát triển các kỹ năng nhận thức thì liệu pháp tâm lý cũng có thể cải thiện rất nhiều.

Trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ
Trị liệu tâm lý có thể giúp ích nhiều trong việc gia tăng nhận thức, hành vi cho trẻ chậm nói

Phương pháp trị liệu hành vi nhận thức được các chuyên gia ứng dụng chủ yếu với mục tiêu giảm các hành vi tiêu cực, bốc đồng và thay thế bằng các nhận thức tích cực, các kỹ năng thích ứng xã hội cho trẻ. Thông qua đó trẻ cũng có thể nhìn nhận và thấu hiểu các hành vi, lời nói của bản thân có đúng đắn, phù hợp hay không.

Ngoài ra các liệu pháp tâm lý cũng được kết hợp với các biện pháp vật lý trị liệu khác để khuyến khích trẻ tập nói hay phát triển các kỹ năng vận động khác. Trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ cũng có thể giảm các mức độ kích thích, tức giận, hành vi sai lệch nếu nếu đáp ứng tốt với các liệu pháp tâm lý.

Trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ và quá trình điều trị cùng gia đình

Theo các chuyên gia, với trẻ trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ hay các nhóm trẻ đặc biệt nói chung, vai trò của gia đình trong quá trình điều trị này là cực kỳ lớn. Sự hỗ trợ của giáo viên, bác sĩ hay nhà trị liệu là cần thiết nhưng nếu gia đình không đồng hành cùng con thì không thể nào có sự cải thiện và phát triển các kỹ năng tốt nhất.

Trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ
Sự đồng hành của cha mẹ đóng vai trò quan trọng để trẻ chậm nói cải thiện các khiếm khuyết nhanh chóng

Hiện nay các trung tâm giáo dục chuyên biệt đều có các chương trình học bán trú và nội trú, tuy nhiên các chuyên gia khuyến khích, gia đình không nên phụ thuộc hoàn toàn vào các chuyên gia hay thầy cô giáo mà nên sinh sống và chăm sóc con. Việc thiếu vắng sự tương tác với cha mẹ khiến con thiếu hụt về mặt tình cảm và càng dễ gặp các vấn đề tâm lý hơn.

Trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ rất cần có sự đồng hành của gia đình trong mọi giai đoạn. Một số biện pháp điều trị tại nhà có thể giúp ích cho quá trình phát triển ngôn ngữ và nhận thức của con mà phụ huynh có thể tham khảo như

  • Dành thời gian nói chuyện nhiều với con. Luôn ưu tiên sử dụng những từ ngữ, câu cú ngắn gọn, đơn giản, dễ hiểu, nhìn vào mắt con khi nói chuyện để con có thể tập trung và ghi nhớ
  • Cúi thấp hoặc quỳ xuống để khi nói, mặt con và phụ huynh nằm ở song song ngang tầm sẽ giúp con có thể nghe và nhìn rõ ràng hơn
  • Ngồi chơi trên sàn và có thể ngoài tới gần để biểu hiện sự thích thú cũng như giúp trẻ dễ dàng quan sát hơn
  • Trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ cần được hướng dẫn một cách nhẹ nhàng, tỉ mỉ, có thể kết hợp thêm các dụng cụ, đồ chơi để tăng thêm tính sinh động, chân thực giúp con ghi nhớ và hứng thú hơn
  • Làm lại nhiều lần để con hiểu được ý nghĩa trong từng từ ngữ hay hành động. Cố gắng khi chơi lại trò chơi đó hãy dùng lại các từ ngữ như trước đó đã dùng
  • Đọc sách cho trẻ nghe bởi trong mỗi cuốn sách đều có vô vàn các từ mới là con có thể học và ghi nhớ. Phụ huynh cũng nên tham khảo chọn các cuốn sách có từ ngữ đơn giản, cơ bản, dễ hiểu hoặc có hình ảnh minh họa sinh động
  • Cho phép trẻ làm chủ các cuộc chơi, để trẻ tự do sáng tạo hay thực hiện các hoạt động mà con thích, điều này có thể khiến trẻ cảm thấy hứng thú hơn là lúc nào cũng phải ở trong khuôn khổ, quy định mà cha mẹ hướng dẫn
  • Thêm thắt ngữ điệu, lên/ xuống tông giọng để tạo sự chú ý. Mặt khác thông qua ngữ điệu trẻ cũng có thể phán đoán được cảm xúc của cha mẹ hay người đối diện như thế nào. Tuy nhiên không nên dùng các ngữ điệu mang tính chất quát nạt hay gằn giọng với trẻ
  • Theo các chuyên gia, để hỗ trợ cho trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ, phụ huynh cũng cần ghi nhớ một số nguyên tắc như không nên đặt quy hỏi, không nên kiểm tra lại nhiều, đừng ép buộc trẻ lại làm lại một điều gì đó.
  • Khen ngợi và khuyến khích con khi đạt được các thành quả tốt, chẳng hạn hoàn thành nguyên vẹn một câu nói hay biết gọi cha mẹ, biết bày tỏ các nhu cầu của bản thân
  • Kết hợp cả giáo dục trong nhà và ngoài trời. Phụ huynh không nên bắt buộc con ở trong nhà quá nhiều mà cần phải kết hợp thực hiện song song với cho con ra ngoài chơi, vận động hoặc tốt nhất là giao tiếp với bạn bè đồng trang lứa để con thực hành các kỹ năng ngôn ngữ và giao tiếp hiệu quả nhất
  • Duy trì chế độ sinh hoạt khoa học, lành mạnh, ăn ngủ đúng giờ cho trẻ. Đặc biệt với nhóm trẻ tự kỷ, cần tuân thủ đúng các lịch trình sinh hoạt hằng ngày để tạo thành thói quen tự giác, tránh việc thay đổi giờ giấc sinh hoạt có thể khiến con dễ bị cáu kỉnh, kích động hơn
  • Luôn kiên nhẫn trong quá trình giảng dạy với trẻ. Nếu con làm sai hãy quan sát và lặp lại với con nhiều lần rằng đó là các hành vi không tốt, không phù hợp chứ không cần quát mắng to tiếng với con
  • Bổ sung chế độ dinh dưỡng lành mạnh, tăng cường nhóm các thực phẩm bổ não chẳng hạn như các loại hạt, rau xanh, trái cây, sữa.. tránh xa các loại đồ ăn nhanh, đồ ăn không rõ nguồn gốc.. Ngoài ra với các nhóm trẻ đặc biệt nên trao đổi với bác sĩ về chế độ ăn uống vì con có thể dễ bị dị ứng hơn bình thường
  • Trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ cũng cần được hỗ trợ phát triển về vận động và các kỹ năng tự chăm sóc bản thân cơ bản, không nên quá bảo bọc con
  • Chú ý quan sát cảm xúc để biết con có thực sự hứng thú hay không. Nếu con đang không thích hay có dấu hiệu phản kháng thì không nên quá ép buộc con bởi não bộ lúc nào không thực sự sẵn sàng để tiếp nhận các thông tin mà phụ huynh đưa ra

Hành trình điều trị cho trẻ 3 tuổi chậm phát triển ngôn ngữ chắc chắn không phải là điều dễ dàng, đặc biệt nếu có liên quan đến các rối loạn phát triển. Tuy nhiên sự kiên trì của cha mẹ kết hợp cùng các biện pháp can thiệp từ chuyên gia, các thầy cô giáo chắc chắn sẽ giúp trẻ dần hoàn thiện các kỹ năng cần thiết để nhanh chóng bắt kịp bạn bè và phát triển toàn diện về mọi mặt.

Có thể bạn quan tâm:

Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Trẻ chậm nói đơn thuần
Trẻ chậm nói đơn thuần: Biểu hiện và Cách khắc phục

Trẻ chậm nói đơn thuần được đặc trưng bởi sự khó khăn trong giao tiếp, vốn ngôn từ ít, trẻ lười nói hoặc không có...

tăng động giảm chú ý có chữa được không
Tăng động giảm chú ý có chữa được không? Giải đáp

Tăng động giảm chú ý (ADHD) có chữa được không là thắc mắc của rất nhiều phụ huynh bởi cho đến nay nguyên nhân gây...

phương pháp dạy trẻ chậm phát triển trí tuệ
11 Phương pháp dạy trẻ chậm phát triển trí tuệ hiệu quả tốt nhất

Trẻ chậm phát triển trí tuệ cần những phương pháp riêng để nuôi dạy, vì khả năng tiếp thu của trẻ chậm hơn những đứa...

Trẻ đi nhón chân và chậm nói
Trẻ đi nhón chân và chậm nói có phải là dấu hiệu bất thường?

Thói quen đi nhón chân và sự chậm phát triển ngôn ngữ là những vấn đề thường gặp ở trẻ nhỏ. Tuy nhiên, hiện tượng...

Hỗ trợ trực tuyến
Hãy liên hệ với chúng tôi bằng việc lựa chọn phương thức thuận tiện cho bạn
Chat zalo Zalo Chat Chat Messenger Messenger Email Gửi Email
ankara escort çankaya escort eryaman escort ankara escort ataşehir Escort ankara escort beylikduzu Escort Ankara Escort izmir Escort