7 Cách phát triển trí não cho trẻ sơ sinh an toàn và hiệu quả nhất

Để phát triển trí não cho trẻ sơ sinh toàn diện cần phải kết hợp giữa rất nhiều yếu tố từ dinh dưỡng, vận động, cách tương tác với con hằng ngày, môi trường sống… Gia đình nên tham khảo và trao đổi trực tiếp với các bác sĩ, chuyên gia để có hướng chăm sóc, hỗ trợ quá trình phát triển của con an toàn và có hiệu quả nhất.

7 Cách phát triển trí não cho trẻ sơ sinh toàn diện

Não bộ là cơ quan đảm nhận việc chỉ huy hành vi, nhận thức, ngôn ngữ, lưu trữ thông tin của con người. Ngay từ những năm tháng đầu đời, việc phát triển trí não cho trẻ sơ sinh đã cần được bắt đầu để mang đến hiệu quả tốt nhất. Nhiều người cho rằng trẻ ở giai đoạn sơ sinh chưa biết gì nhưng thực tế những nhận thức của con đã bắt đầu hình thành ngay từ khi chào đời.

Theo các chuyên gia, 1000 ngày đầu đời não bộ của trẻ mới chỉ hoàn thiện ở mức 70 – 80% tại những vùng quan trọng chính là các tế bào não ở sau não. Sau 4 tuổi, các vị trí ít quan trọng quan trọng hơn ở não bộ mới bắt đầu được diễn ra. Do đó nếu phụ huynh biết cách kích thích não bộ sẽ giúp trẻ có cơ hội bộc lộ trí thông minh từ sớm.

Các nghiên cứu chỉ ra, gen di truyền chỉ liên quan đến trí thông khoảng 30-50%, còn lại sẽ liên quan đến các yếu tố tác nhân bên ngoài, chẳng hạn như dinh dưỡng, môi trường sống, cách ứng xử tương tác của cha mẹ.. Nhiều học thuyết đã được đưa ra để chứng minh việc càng bắt đầu muộn thì khả năng tiếp thu kiến thức của một người sẽ càng kém đi.

Vậy đâu là cách phát triển trí não cho trẻ sơ sinh an toàn và hiệu quả nhất?

Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng

Dinh dưỡng là yếu tố tiền đề cần thiết cho cả sự phát triển trí não và thể chất của trẻ sơ sinh·trong những năm tháng đầu đời. Ở giai đoạn sơ sinh, nguồn dinh dưỡng tốt nhất chính là sữa mẹ – đây chính là thông tin quan trọng được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cực kỳ nhấn mạnh để đảm bảo mỗi đứa trẻ ra đời đều được phát triển một cách an toàn và khỏe mạnh nhất.

Các nghiên cứu cho thấy trong nguồn sữa mẹ có nguồn dưỡng chất cực kỳ dồi dào như Chất béo, các loại vitamin cần thiết, đạm, khoáng chất thiết yếu, carbohydrate, các hormone phát triển, kháng thể thụ động,  men.. Nhờ bú sữa mẹ mà trẻ có đủ năng lượng để hoạt động, gia tăng chiều cao và cân nặng mỗi ngày.

Đặc biệt sữa mẹ còn có nguồn DHA, ARA cực kỳ dồi dào – đây là những hoạt chất vô cùng cần thiết cho sự phát triển trí não cho trẻ sơ sinh. Các loại sữa công thức dù có hoạt chất này nhưng cũng không thể dồi dào và hấp thụ tốt bằng nguồn sữa mẹ. Mặt khác sữa mẹ cũng giúp tăng cường đề kháng, ổn định tiêu hóa cùng rất nhiều lợi ích khác cho trẻ sơ sinh.

Để nguồn sữa mẹ bổ sung cho trẻ luôn đảm bảo chất lượng giúp hỗ trợ quá trình phát triển trí não của trẻ đạt kết quả tốt nhất cần chú ý thực hiện những điều sau:

• Cho trẻ bú mẹ trực tiếp thay vì bú bình bởi điều này cũng đồng thời tạo ra mối liên kết gắn bó giữa trẻ và mẹ tốt hơn
• Với trẻ bú sữa mẹ bằng bình hay dùng nguồn sữa dự trữ nên đảm bảo nhiệt độ ổn định cho nguồn sữa của con, thường là 37ºC, tương đương với nhiệt độ của cơ thể mẹ
• Làm sạch bầu vú và bình sữa trước khi cho trẻ bú để tránh nguy cơ bị nhiễm khuẩn, nhiễm bệnh
• Để đảm bảo nguồn dưỡng chất giúp cho quá trình phát triển trí não cho trẻ sơ sinh thì mẹ cũng cần phải chú ý đến chế độ dinh dưỡng của bản thân bởi nó liên quan trực tiếp đến chất lượng sữa. Nên ưu tiên các thực phẩm lành mạnh, được chế biến chín, đồ ăn dễ tiêu hóa như thịt nạc, ngũ cốc, các loại rau củ, sữa… Tránh xa các thức ăn nhiều muối, nhiều dầu mỡ, đồ ăn lạnh bụng, các thức uống lạnh, bia rượu và các chất có cồn, đồ ăn tươi sống.
• Trẻ sau 6 tháng cũng có thể bắt đầu ăn dặm nhưng phụ huynh cần chú ý bổ sung nguồn dưỡng chất từ từ, chú ý cách chế biến, hạn chế nêm nếm gia vị để phù hợp với tình trạng của trẻ

Để đảm bảo nguồn dinh dưỡng tốt nhất, phụ huynh cũng nên thường xuyên đưa con đi khám định kỳ cùng bác sĩ để biết con thiếu chất gì, dư chất gì, tiến triển phát triển có ổn định không, từ đó có hướng bổ sung chất hợp lý nhất. Đôi khi không phải trẻ mập mạp là khỏe mạnh và thông minh hay ngược lại, không phải cứ gầy còm là sẽ chậm chạp và ngốc nghếch.

Hoạt động tương tác giúp phát triển trí não cho trẻ sơ sinh

Trẻ ngay từ những tháng đầu đời đã bắt đầu có nhận thức và biết tương tác với cha mẹ, đây cũng là các hành động thể hiện rõ sự thông minh và trí nhớ của con. Chẳng hạn trẻ hết khóc khi được người thường xuyên bế dỗ dành, trẻ phải nghe tiếng hát ru mới có thể ngủ, trẻ biết cười khi thấy cha mẹ, biết khóc khi thấy một người lạ bế, bắt đầu bi bô vào 4 tháng tuổi.

Việc trẻ thiếu mất các động nhận thức phía trên có thể chính là các đặc điểm của trẻ tự kỷ, trẻ chậm phát triển trí tuệ nên phụ huynh tuyệt đối không được chủ quan. Các chuyên gia cũng cho biết, chính các hành vi tương tác của cha mẹ với trẻ ngay trong giai đoạn đầu đời sẽ giúp trẻ phát triển tốt hơn về nhận thức. Chẳng hạn như

• Ôm ấp trẻ: việc ôm ấp không chỉ giúp tạo ra mối liên kết giữa con cái với cha mẹ mà còn được cho là cách đánh thức nhận thức về mặt tình cảm tại não bộ. Thậm chí đã có những nghiên cứu chỉ ra trẻ không được cha mẹ ôm ấp hay thể hiện tình yêu thương thường rất kém phát triển về não bộ.
• Trò chuyện cùng con: các chuyên gia cho rằng việc bắt đầu trò chuyện, tương tác cùng con nên bắt đầu từ giai đoạn trong bụng mẹ để phát triển trí não cho trẻ sơ sinh tốt nhất. Các hoạt động như kể chuyện cho trẻ, chỉ đồ vật hay đọc sách cho con đều kích thích trực tiếp đến trí não, giúp trẻ phát triển ngôn ngữ vượt trội.
• Cho trẻ nghe nhạc: âm nhạc là một liều thuốc diệu kỳ cho não bộ, bởi thế mà ở giai đoạn mang thai, nhiều người đã bắt đầu cho con nghe nhạc bằng cách áp trực tiếp tai nghe vào bụng. Thực tế cũng cho thấy trẻ được nghe nhạc từ sớm thường nhạy bén hơn, thông minh hơn, ít căng thẳng hơn, khả năng ghi nhớ và học hỏi cũng nhanh hơn. Để phát triển trí não cho trẻ sơ sinh phụ huynh có thể cho trẻ nghe nhạc Mozart, nhạc giao hưởng, các bản nhạc dịu nhẹ không lời hoặc các bài nhạc sôi động…

Các trò chơi phù hợp cho trẻ sơ sinh

Cho trẻ xem tranh ảnh sinh động, xem hình con vật, cho trẻ tham quan trực tiếp các sinh vật cũng là cách rất tốt để con ghi nhớ và tăng cường nhận thức từ sớm. Các chuyên gia khuyến khích việc này nên thực hiện ngay từ những năm tháng đầu đời chứ không cần đợi đến khi con bi bô biết nói mới làm.

Việc thực hành các trò chơi này cũng vô cùng đơn giản bởi hiện nay có vô vàn các bộ đồ chơi mới lạ được thiết kế dành riêng cho nhóm trẻ sơ sinh để phát triển toàn diện về trí não. Phụ huynh thay vì cho trẻ sơ sinh xem điện thoại để con tập trung thì hãy kết hợp với việc chỉ vào các bức tranh, đồ vật, hình ảnh để dạy con sẽ hiệu quả để kích thích trí não gấp nhiều lần.

Kích thích não phải cho trẻ sơ sinh

Các nghiên cứu đã chỉ ra việc kích thích não phải có thể giúp trẻ nhỏ thông minh hơn gấp nhiều lần. Não phải là cơ quan đảm nhiệm chức năng” học thuật”, chi phối về mặt cảm xúc, khả năng lãnh đạo, tưởng tượng, giúp con người phát huy tính sáng tạo không giới hạn, hỗ trợ hiệu quả cho não trái về mặt quản lý, tư duy logic..

Những thiên tài trong lịch sử như  Einstein, Leonardo da Vinci..cũng được cho là có não phải cực kỳ phát triển. Vì vậy để phát triển trí não cho trẻ sơ sinh tốt nhất các chuyên gia cũng khuyến khích quan tâm đến não phải nhiều hơn, nhưng cần chú ý điều này không đồng nghĩa với việc bỏ bê não trái.

Giai đoạn trước 3 tuổi là một trong 3 thời điểm vàng để phát triển não phải cho trẻ em giúp bé sớm thông minh, phát triển trí não hiệu quả nhất. Các phương pháp thường được khuyến khích để làm điều này thường là kích thích trẻ dùng tay trái, cho con nghe nhạc, vẽ tranh, đặt ra tình huống để giúp con tưởng tượng nhiều hơn, tăng cường vận động..

Phát triển trí não cho trẻ sơ sinh thông qua tắm thủy liệu

Cho trẻ sơ sinh tập bơi từ sớm không chỉ hỗ trợ quá trình phát triển chiều cao của một đứa trẻ mà còn mang đến vô vàn các lợi ích khác, chẳng hạn như giúp cơ thể bé thư giãn, giảm căng thẳng, đặc biệt là cực kỳ tốt cho quá trình phát triển trí não. Các chuyên gia khuyến khích việc tập bơi cho trẻ hoàn toàn có thể bắt đầu ngay từ giai đoạn 2 tháng tuổi.

Các chuyên gia lý giải trẻ sơ sinh khi ở trong nước sẽ có cảm giác quen thuộc, có mối liên kết giống như thời điểm đang còn ở trong bụng mẹ (trẻ được bao bọc bởi nước ối) nên sẽ có phần thư giãn và thoải mái hơn, đặc biệt ở thời điểm “wonder weeks”. Việc trẻ được thư giãn và hạnh phúc chính là nền tảng quan trọng nhất để con phát triển vượt trội về não bộ so với một đứa trẻ thường xuyên khóc quá nhiều.

Hiện nay các bệnh viện hay các spa cho trẻ sơ sinh cũng cực kỳ phát triển các dịch vụ tắm thủy liệu cho trẻ. Phụ huynh nên thuê các dịch vụ để đảm bảo trẻ được vận động, biết bơi đúng cách, hỗ trợ quá trình phát triển trí não cho trẻ sơ sinh tốt nhất, tránh tự cho con xuống nước tập bơi không đúng cách có thể gây nguy hiểm.

Cho trẻ ra ngoài nhiều hơn để phát triển trí não cho trẻ sơ sinh

Trẻ sơ sinh thường còn khá yếu nên phụ huynh hầu như chỉ cho trẻ ở trong nhà để bảo vệ con, tuy nhiên điều này thường không đúng hoàn toàn. Trẻ cần được ra ngoài nhiều hơn, tiếp xúc với thực tế, với con người để kích hoạt các giác quan cũng như sự nhạy bén của não bộ, giúp trẻ dạn dĩ hơn với môi trường bên ngoài.

Chẳng hạn phụ huynh có thể bắt đầu từ việc cho trẻ tắm nắng hằng ngày, cho trẻ đứng trước sân nhà để ngắm nhìn những cái cây, con gà. Khi trẻ cứng cáp hơn có thể bắt đầu đưa con ra xa nhà hơn hoặc chỉ cần đơn giản là đặt trẻ vào xe đẩy để đưa con đi dạo quanh khu nhà. Điều này hoàn toàn có lợi trong việc phát triển trí não cho trẻ sơ sinh.

Tạo môi trường phát triển lành mạnh cho trẻ

Trẻ sơ sinh cần được sinh sống và phát triển trong môi trường lành mạnh, tự do, hạnh phúc, tràn ngập tình yêu thương thì mới có thể trau dồi các kỹ năng, tăng cường trí thông minh nhạy bén. Điều này là hiển nhiên bởi nếu con luôn cảm thấy căng thẳng, áp lực, sợ hãi, khóc lóc nhiều thì não bộ trẻ không thể nào phát triển tốt nhất được.

Môi trường phát triển lành mạnh ở đây chính là tình yêu thương hòa thuận gắn bó của cha mẹ, cho trẻ tránh xa bạo lực hay các hành vi tiêu cực. Chẳng hạn một đứa trẻ luôn phải nghe thấy tiếng cha mẹ la mắng, cãi cọ, thấy hình ảnh cha mẹ bạo hành từ sớm thì chắc chắn não bộ trẻ cũng bị phát triển một cách lệch lạc, tâm trí cũng luôn trong trạng thái căng thẳng.

Để giúp con thấy an toàn, phụ huynh cần nhanh chóng hồi đáp con khi con phát tín hiệu, chẳng hạn khi trẻ la hét thì cần nhanh chóng có mặt hoặc ít nhất lên tiếng để con nghe thấy. Tuyệt đối không tranh cãi hay có hành vi bạo lực, to tiếng trước mặt trẻ. Ngoài ra cũng cần kiểm tra để đảm bảo không có bất cứ đồ vật nào nà có thể gây nguy hiểm cho con.

Nói chung, để phát triển trí não cho trẻ sơ sinh một cách toàn diện và có hiệu quả nhất cần phải phối hợp với rất nhiều yếu tố và phải thực hiện xuyên suốt cả hành trình, không phải chỉ ngày một ngày hai. Phụ huynh để hiểu rõ hơn hoàn toàn có thể tham khảo các chương trình giáo dục cho trẻ được các chuyên gia tổ chức để có hanh trang tốt nhất trong quá trình nuôi dạy con.

Có thể bạn quan tâm:

• Trẻ nghiện điện thoại: Tác hại và cách cai nghiện hiệu quả
• Thế nào là phát triển toàn diện của trẻ em? Cần chuẩn bị những gì?
• Các dấu hiệu trẻ phát triển không bình thường bố mẹ cần lưu ý