Các bài tập cơ miệng cho bé chậm nói mẹ cần dạy bé mỗi ngày

Các bài tập cơ miệng cho trẻ chậm nói có thể giúp trẻ cải thiện tốt các hoạt động liên quan đến những cơ quan phát âm như lưỡi, miệng, môi. Việc tập luyện mỗi ngày sẽ góp phần quan trọng đối với sự phát triển ngôn ngữ ở trẻ, giúp trẻ nói và giao tiếp linh hoạt hơn. 

Vì sao nên cho trẻ chậm nói tập cơ miệng?

Chậm nói là một trong các vấn đề liên quan đến giao tiếp hiện đang phát triển phổ biến ở trẻ nhỏ và gây nên nhiều cản trở trong quá trình tương tác xã hội, làm hạn chế khả năng học tập của trẻ. Theo chia sẻ của các chuyên gia thì tình trạng chậm nói ở trẻ có thể xuất phát từ rất nhiều nguyên nhân khác nhau.

Nhiều trẻ đã được 2 đến 4 tuổi nhưng vẫn chưa nói, chưa biết cách sử dụng lời nói để giao tiếp và vốn từ vô cùng hạn hẹp. Dựa vào kết quả của nhiều cuộc nghiên cứu nhận thấy rằng, nhiều trẻ chậm nói có sự liên quan đến các hoạt động và chức năng của những cơ vận động ở miệng.

Các cơ ở miệng suy yếu hoặc gặp phải các vấn đề tổn thương sẽ khiến cho quá trình phát âm, tạo ra lời nói của trẻ nhỏ gặp nhiều khó khăn hơn so với bình thường. Tình trạng này nếu không sớm được khắc phục sẽ làm cho trẻ cảm thấy mệt mỏi, lười nói và dần bị thu hẹp về khả năng sử dụng ngôn ngữ.

Một số trẻ gặp khó khăn trong quá trình phát âm, thường xuyên nói ngọng, nói lắp nên dần hình thành tâm lý tự ti, xấu hổ và không muốn giao tiếp với mọi người xung quanh. Sự kém linh hoạt trong các hoạt động của cơ miệng khiến cho trẻ nhỏ không còn nhu cầu để giao tiếp bằng lời nói.

Vào năm 1988, một cuộc nghiên cứu được thực hiện bởi Moore CA, Smith A, Ringel RL đã được đăng tải trên Tạp chí Nghiên cứu Tiếng nói và Thính giác thông qua bài “Hành vi tổ chức hoạt động cụ thể trong cơ hàm của con người” đã chia sẻ rằng, sự thiếu linh hoạt trong hoạt động phối hợp giữa lưỡi, miệng, môi chính là lý do phổ biến khiến trẻ lười sử dụng ngôn ngữ, chậm nói.

Chính vì thế mà việc áp dụng các bài tập cơ miệng cho bé chậm nói được xem là phương pháp hỗ trợ hiệu quả và vô cùng cần thiết. Việc thường xuyên áp dụng các bài tập này sẽ giúp cho trẻ dần cải thiện tốt các khả năng phát âm, giúp bé giao tiếp dễ dàng hơn.

Trong một cuộc nghiên cứu được thực hiện bởi Hiệp hội Nhi khoa của Mỹ cũng đã từng công nhận về hiệu quả của các biện pháp can thiệp và kích thích hoạt động của cơ môi miệng đối với trẻ chậm nói. Theo đó, các chuyên gia cũng chỉ rõ về các cấu tạo của cơ xung quanh môi miệng cùng các chức năng của nó.

Xung quanh phần môi và miệng sẽ có tổng cộng 13 cơ nắm giữ nhiều chức năng riêng biệt. Cụ thể vai trò chính của các cơ này đó chính là co rút để hỗ trợ tốt cho quá trình ăn uống và thực hiện các biểu cảm trên gương mặt. Bên cạnh đó, các cơ miệng này có có nhiệm vụ quan trọng đối với việc thực hiện các khẩu hình trong quá trình nói, phát âm ngôn ngữ.

Do đó, các bé chậm nói, chậm phát triển ngôn ngữ hoặc gặp phải các vấn đề liên quan đến phát âm thì nên áp dụng thường xuyên các bài tập cơ miệng để có thể cải thiện hiệu quả hơn. Tuy nhiên, các bậc phụ huynh cũng nên cho trẻ tiến hành thăm khám cụ thể tại các bệnh viện chuyên khoa uy tín để được bác sĩ, chuyên gia hướng dẫn và tư vấn các biện pháp, bài tập can thiệp phù hợp cho trẻ nhỏ.

Gợi ý các bài tập cơ miệng cho bé chậm nói hiệu quả

Trẻ chậm nói từ 2 đến 5 tuổi là thời điểm thích hợp để áp dụng các bài tập cơ miệng giúp trẻ phát triển khả năng sử dụng ngôn ngữ và phát âm chuẩn hơn. Cũng bởi đây là giai đoạn trẻ đang phát triển nhưng vẫn chưa thực sự hoàn thiện nên khi áp dụng thường xuyên các bài tập can thiệp sẽ giúp cho các cơ ở vùng miệng dần được khắc phục và cải thiện tốt.

Cụ thể một số bài tập cơ miệng hiệu quả cho trẻ chậm nói mà các bậc phụ huynh nên áp dụng thường xuyên cho con như sau:

1. Bài tập hơi thở

Khả năng điều khiển và kiểm soát hơi thở cũng có vai trò quan trọng không kém về khả năng phát âm, điều khiển âm khi nói. Chính vì thế, các bài tập hơi thở sẽ giúp cho trẻ dễ dàng kiểm soát được làn hơi của mình, từ đó việc phát âm cũng được cải thiện đáng kể.

Các bậc phụ huynh có thể áp dụng các bài tập hơi thở khác nhau để hỗ trợ tốt cho trẻ chậm nói. Bài tập đơn giản nhất đó chính là hít thở thật sâu để lồng ngực căng lên và từ từ thở nhẹ ra để giải phóng các luồng không khí ra bên ngoài.

Bên cạnh đó, trẻ nhỏ cũng có thể tăng cường hơi thở bằng các bài tập đơn giản như:

• Thổi bong bóng, thổi nến
• Thổi sáo
• Thổi hoặc hút ống hút
• Thổi những chiếc lông
• Thổi khói từ cơm nóng
• Thổi chong chóng giấy

2. Bài tập khoang mũi, miệng

Tình trạng chậm nói của trẻ nhỏ có thể liên quan đến sự thiếu cảm nhận về các hoạt động của môi và lưỡi. Chính vì thế mà trẻ gặp phải nhiều khó khăn trong quá trình tạo ra các âm thanh, tiếng nói hoặc “lười” nói.

Để có thể gia tăng được sự nhận thức về môi, miệng của trẻ nhỏ, đồng thời kích thích vận động ở cơ quan này, trẻ chậm nói nên được hướng dẫn thực hiện các bài tập sau đây:

• Cho trẻ ngậm một tờ giấy ngay giữa môi.
• Dạy trẻ cách hôn và hôn gió.
• Sử dụng mật ong để bôi lên môi của trẻ để trẻ có thể dùng lưỡi liếm xung quanh môi.
• Dùng ống hút và thổi hơi qua đso để đẩy bay các quả bóng bằng giấy.
• Hướng dẫn con thè lưỡi ra và di chuyển lưỡi lên xuống, sang trái phải, uốn cong lưỡi, dùng lưỡi liếm môi,…
• Dạy trẻ cách phồng má, bĩu môi, chu môi.
• Khuyến khích trẻ biểu cảm bằng gương mặt qua cách mỉm cười, bặm môi,…

3. Bài tập ăn uống

Để có thể cải thiện tốt các hoạt động của cơ miệng thì trẻ cũng cần điều chỉnh và thay đổi tốt một vài thói quen ăn uống hàng ngày. Cụ thể như:

• Dạy trẻ cách ngậm miệng khi nhai thức ăn.
• Tùy vào độ tuổi của mỗi trẻ mà các bậc phụ huynh nên cân nhắc cho trẻ bổ sung các loại thực phẩm cứng như hoa quả, bánh mì, các loại rau,….
• Hướng dẫn cho trẻ thói quen đưa thức ăn vào giữa hai hàm răng ở cả hai bên phải và trái để nhai tốt hơn.
• Sử dụng các đầu ngón tay để massage, thư giãn cho vùng cơ má, xoay tròn đều ở cả 2 bên.

Việc cải thiện cho trẻ chậm nói cần được áp dụng trong một thời gian nhất định. Các bài tập cơ miệng không thể mang đến hiệu quả tức thời mà cần phải có sự kiên trì luyện tập lâu dài và thường xuyên.

Các bậc phụ huynh nên đồng hành cùng trẻ và hướng dẫn cho trẻ thực hiện bài tập mỗi ngày, linh hoạt kết hợp nhiều hoạt động khác nhau để trẻ cảm thấy thoải mái và dễ dàng thích ứng hơn. Bên cạnh đó, cũng nên tham khảo kỹ ý kiến của các chuyên gia, kết hợp tốt các biện pháp điều trị để giúp trẻ phát triển ngôn ngữ hiệu quả hơn.

Trên đây là một số thông tin cơ bản về các bài tập cơ miệng dành cho trẻ chậm nói, giúp trẻ có thể cải thiện tốt các hoạt động ở cơ miệng để phát triển khả năng ngôn ngữ, sử dụng lời nói linh hoạt hơn. Mong rằng các bậc phụ huynh có thể kiên trì hỗ trợ cho con để giúp con cải thiện tốt hơn, từ đó dễ dàng hòa nhập và phát triển toàn diện hơn.

Có thể bạn quan tâm:

• 3 Mẹo chữa trẻ chậm nói dân gian giúp con “nói như sáo”
• Những đồ chơi cho trẻ chậm nói giúp bé phát triển ngôn ngữ
• 4 Cuốn tài liệu dạy trẻ chậm nói, chậm phát triển ngôn ngữ hay nhất
• Mẹo chữa chậm nói bằng đậu đỏ dễ làm nhưng có thực sự hiệu quả?