Trẻ mấy tháng biết người lạ người quen? Điều cần biết

Trẻ mấy tháng biết người lạ người quen là mối quan tâm của không ít cha mẹ, đặc biệt là lúc thấy bé có những phản ứng khác thường khi gặp người lạ. Trẻ có khả năng nhận diện và phân biệt là dấu hiệu cho thấy trí tuệ và cảm xúc của trẻ đang tiến triển tốt.

Trẻ mấy tháng biết người lạ người quen?

Trong những tháng đầu đời, em bé thường rất dễ chấp nhận việc được người khác bế ẵm mà không có sự phản kháng. Tuy nhiên, vào một thời điểm nhất định, trẻ sẽ bắt đầu thể hiện sự sợ hãi đối với người lạ và thường chỉ muốn bám víu vào cha mẹ.

Việc trẻ sợ người lạ là một phần tự nhiên trong quá trình phát triển nhận thức và xã hội của bé trong những năm đầu đời. Mặc dù tình trạng này có thể khiến các bậc phụ huynh cảm thấy lo lắng, nhưng nó chỉ là giai đoạn tạm thời và sẽ qua đi khi trẻ dần quen với môi trường xung quanh.

1. Trẻ biết người quen, đòi mẹ

Trong những tháng đầu đời, trẻ sơ sinh học cách nhận diện cha mẹ qua nhiều giác quan như thị giác, khứu giác và âm thanh. Ban đầu, trẻ có thể chưa phân biệt rõ người lạ và người quen nhưng giai đoạn từ 7 – 10 tháng tuổi, cảm xúc sợ người lạ của bé trở nên mạnh mẽ hơn và con bám chặt lấy cha mẹ hay người chăm sóc chính.

Sự phát triển này là một phần tự nhiên trong quá trình trưởng thành của trẻ. Khi bé được khoảng 1 tuổi, khả năng phân biệt giữa người quen và người lạ trở nên rõ ràng hơn. Lúc này bé đã có thể chọn lựa người và đồ chơi mà mình yêu thích, thể hiện sự gắn bó mạnh mẽ với những người mình quen biết.

2. Trẻ biết người lạ

Vào khoảng 6 tháng tuổi, trẻ sẽ bắt đầu nhận diện và cảm thấy sợ người lạ. Cảm giác này dần trở nên mãnh liệt hơn từ 7 – 10 tháng tuổi khiến con phản ứng dữ dội với những thay đổi nhỏ như cha mẹ đeo kính hay để râu. Sự sợ hãi này là một phần tự nhiên trong quá trình phát triển và có thể kéo dài từ vài tháng đến vài năm.

Nhìn chung, sự sợ hãi của trẻ đối với người lạ còn tùy thuộc vào tính cách và môi trường của mỗi bé khiến cho phản ứng này có thể kéo dài hay giảm dần sau khoảng 18 tháng – 2 năm. Để nhận diện rõ ràng hơn, cha mẹ có thể chú ý đến những dấu hiệu cụ thể như:

• Có thể quấy khóc khi gặp người lạ
• Giãy giụa và tìm cách trốn thoát khi bị người lạ đụng vào
• Vẻ mặt thể hiện sự sợ hãi rõ ràng
• Thường im lặng hoặc ngơ ngác trước người mới
• Luôn cố gắng tìm kiếm sự an ủi từ người quen

Tại sao trẻ sợ người lạ?

Việc trẻ sợ người lạ là một phần tự nhiên của quá trình phát triển tâm lý và nhận thức. Điều này đi kèm với nỗi sợ bị bỏ rơi khi trẻ nhận ra mình đang tách biệt khỏi người chăm sóc quen thuộc, thường là cha mẹ. Sự kết hợp của các yếu tố sau đây khiến trẻ phản ứng dữ dội với những người xa lạ:

• Nhận thức còn mới: Trẻ bắt đầu phân biệt rõ ràng giữa người quen và người lạ, dẫn đến cảm giác lo lắng khi gặp người chưa quen biết.
• Khả năng ghi nhớ: Khi gặp khuôn mặt mới, trẻ có thể cảm thấy bất an vì sự khác biệt này không khớp với trí nhớ của mình.
• Phát triển tâm lý: Giai đoạn này đánh dấu sự phát triển cảm xúc và tâm lý, khi trẻ học cách bày tỏ và phản ứng với môi trường xung quanh.
• Bản năng: Một số nhà nghiên cứu cho rằng sợ người lạ là một phản ứng bản năng để bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ tiềm tàng.
• Trải nghiệm khó chịu với người lạ: Trẻ có thể có những phản ứng tiêu cực nếu những lần tiếp xúc với người lạ trước đó không dễ chịu.
• Yếu tố môi trường: Với những trẻ lớn lên trong môi trường ít tiếp xúc với người lạ có thể phản ứng mãnh liệt hơn.

Trẻ sợ người lạ liệu có đáng lo không?

Trẻ sợ người lạ là một phản ứng hoàn toàn tự nhiên cho thấy bé đang đạt được một cột mốc quan trọng trong sự phát triển của mình, khi đã bắt đầu nhận diện và phân biệt giữa người quen và người lạ. Vì vậy, người lớn không cần phải quá lo lắng về việc trẻ sợ người lạ, vì đây là phần bình thường của quá trình trưởng thành. Thực tế, tình trạng này sẽ giảm dần theo thời gian từ khoảng 2 – 3 tuổi, mặc dù với những trẻ nhút nhát có thể kéo dài hơn.

Các bậc phụ huynh không nên so sánh trẻ với các bạn cùng lứa tuổi, vì mỗi trẻ có mốc phát triển riêng. Dù việc trẻ sợ người lạ có thể gây lo lắng cho cha mẹ, nhưng đây là dấu hiệu cho thấy con đang phát triển một cách lành mạnh. Thay vì lo lắng, hãy kiên nhẫn và giúp bé vượt qua giai đoạn này bằng cách tạo điều kiện an toàn cho con tiếp xúc dần dần với những người mới.

Tìm hiểu thêm: Dạy bé tập nói bằng hình ảnh: Bí kíp hay cha mẹ nên bỏ túi

Cha mẹ phải làm sao khi trẻ sợ người lạ?

Khi trẻ bắt đầu sợ người lạ, cha mẹ cần thực hiện một số biện pháp để con cảm thấy an toàn và dần dần làm quen với những người mới, cụ thể các cách đó như sau:

• Giới thiệu dần dần: Khi có người lạ đến gần, hãy để người đó từ từ làm quen với trẻ trong khi cha mẹ vẫn ở bên cạnh. Có thể bế trẻ và để người lạ nói chuyện, chơi với con từ xa.
• Tạo kết nối an toàn: Tạo tương tác cơ thể như nắm tay, để trẻ ngồi trên đùi cha mẹ khi gặp người mới để con cảm thấy sự an toàn.
• Khuyến khích tương tác: Khuyến khích người lạ tương tác với trẻ bằng cách chơi, nói chuyện nhẹ nhàng một cách tích cực để bé cảm thấy thoải mái hơn.
• Sử dụng đồ chơi yêu thích: Đưa cho người lạ một món đồ chơi mà trẻ yêu thích, mời người đó tham gia vào một trò chơi quen thuộc để làm giảm nỗi sợ của trẻ.
• Tạo môi trường quen thuộc: Đưa trẻ đến những nơi quen thuộc như nhà riêng của bạn bè để gặp gỡ người lạ trong môi trường thoải mái và an toàn.
• Thực hiện giao tiếp trực tuyến: Gọi video cho trẻ gặp gỡ người lạ qua màn hình để dần dần giúp bé quen thuộc với người đó.
• Rèn tính tự lập: Khi trẻ lớn hơn, khuyến khích con tự chơi và tương tác nhiều hơn để phát triển sự tự tin và khả năng giao tiếp.

Lưu ý khi giúp trẻ vượt qua nỗi sợ người lạ

Việc giúp trẻ vượt qua nỗi sợ người lạ có mục tiêu là tạo ra cảm giác an toàn và sự tin tưởng cho các con. Để làm được điều này, hãy chú ý đến những yếu tố quan trọng giúp trẻ dần dần làm quen với người mới một cách thoải mái và tự nhiên sau đây:

• Cần kiên nhẫn và thấu hiểu: Cha mẹ hãy kiên nhẫn và hiểu rằng đây là một phần tự nhiên của sự phát triển. Trẻ không cố ý phản ứng như vậy và cần thời gian để làm quen.
• Luôn bên trẻ: Luôn ở bên cạnh trẻ khi con gặp người lạ để tạo cảm giác an toàn và bảo vệ.
• Tránh ép buộc con: Không nên ép con phải chào hỏi, ôm người lạ nếu trẻ không thoải mái, điều này chỉ làm tăng cảm giác sợ hãi.
• Làm mẫu cho trẻ: Cha mẹ có thể mô phỏng cách tương tác thân thiện với người lạ, để trẻ học hỏi qua quan sát và cảm nhận sự thoải mái từ chính cha mẹ.

Như vậy, việc trẻ mấy tháng biết người lạ người quen không chỉ là một cột mốc quan trọng trong sự phát triển của bé, mà còn là cơ hội để các bậc phụ huynh hiểu rõ hơn về cách trẻ tương tác với thế giới xung quanh. Điều quan trọng là cha mẹ cần kiên nhẫn và tạo điều kiện cho trẻ phát triển theo cách tự nhiên nhất.

Có thể bạn quan tâm:

• Trẻ mấy tháng biết lật? Cách tập cho bé và lưu ý
• Trẻ mấy tháng biết nói: Các mốc tập nói của trẻ mẹ cần biết
• Trẻ con mấy tháng biết đi? Cách tập an toàn cho bé